Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Kriter Mecmua’ya verdiği röportajda, SETA Genel Koordinatörü Burhanettin Duran’ın sorularını yanıtladı.
Tüm dünyayı etkileyen korona virüsü (Covid-19) salgını sonrası dünya tertibine ait değerlendirmeleri sorulan Kalın, salgının dünya sisteminin kırılganlığını ortaya koyarken, milletlerarası dayanışmanın değerini de hatırlattığını söyledi.
‘İŞ BİRLİKLERİNE VE İTTİFAKLARA DEĞER VERMEYE DEVAM EDECEĞİZ’
Türkiye üzere birkaç ülke dışında bencil davranmayan ve dünya problemlerine küresel bakan ülke sayısının çok az olduğunu belirten Kalın, herkesin çıkarının, güvenliğinin, refahının ve istikrarının birbirine bağlı olduğu bir dünyada yaşadığını lisana getirdi ve şöyle devam etti:
“Salgından yasa dışı göçe, terörle uğraştan bölgesel çatışmalara ve savaşlara kadar her sorun alanı, ulusal imkan ve kabiliyetlerimizi global bir bakış açısıyla ve dayanışma ruhuyla tahkim ve destek etmemiz gerektiğini söylüyor. Ulus-devlet yapılarının alışılagelmiş refleksleriyle hareket edersek ne tehditleri bertaraf etmemiz ne de yeni fırsatları kıymetlendirmemiz mümkün. Biz Türkiye olarak ulusal yeterlilik ve dayanıklılığımızı artırırken, bölgesel ve global iş birliğine ve ittifaklara kıymet vermeye devam edeceğiz.”
‘MERKEZ GÜÇLER KONFOR ALANLARINDAN ÇIKMAK İSTEMİYOR’
Salgın sonrasında dünya sisteminin değişeceğine yönelik farklı tartışmalar hatırlatılan Kalın, “Merkez güçler konfor alanlarından çıkmak istemiyor. Bu devrin öncü aktörleri büyük balıklar değil akıllı ve süratli hareket edebilen balıklar olacak. Ancak bu gayret sürerken içinde yüzdüğümüz denizin giderek toksik hale gelmesine daima birlikte dur demek zorundayız” karşılığını verdi.
“Cumhurbaşkanımız, ‘dünya beşten büyüktür’ ve ‘daha adil bir dünya mümkün’ derken, bu temel noktaya dikkat çekiyor” diyen Kalın, “Herkesin yalnızca kendini düşündüğü ve ötekini yok saydığı -yahut yutmak istediği- bir dünyada tertip, adalet, fazilet ve barış değil orman kanunu hakim olur” sözlerini kullandı.
‘BÜTÜN SIKINTI ALTIN ORANI BULMAK’
Türkiye’nin yeni periyotta nasıl bir dış siyaset perspektifine sahip olması gerektiğine ait soru üzerine Kalın, Türkiye’nin dış siyasete 360 derece perspektifinden bakan bir ülke olduğunu söyledi.
Kalın, “Parçası olduğu coğrafya, tarihi birikimi, stratejik öncelikleri, karşı karşıya olduğu bölgesel tehditler ve herkes üzere etkilendiği global meydan okumalar, Türkiye ile dünya ortasındaki bağlantının her seviyede ve her manada dinamik ve çok boyutlu olmasını zarurî kılıyor. Türkiye ne ulusallık ismine kendini dünyaya kapatabilir ne de globalleşme ismine kendi yerli ve ulusal duruşundan vazgeçebilir. Bütün problem, bütün değerli ve asli sıkıntılarda olduğu üzere altın oranı bulmak” dedi.
İmam Gazali’nin “Haddini aşan, zıddına döner” kelamlarını hatırlatarak, bu unsurun kendilerine her alanda yol göstermeye devam ettiğini tabir eden Kalın, “Yerlilik ve ulusallığı, dünyaya kapanmak veya Türkiye’yi tek bir blokun pasif ve muti bir üyesi haline getirmek olarak anlarsanız, dünyayı ıskalarsınız. Bizim vakit ve yer tasavvurumuzun derinliği, buna zati müsaade etmez” diye konuştu.
‘BATI DÜNYASI DIŞINDA DEĞERLİ ANGAJMANLARIMIZ VAR’
Türkiye’nin Batı ülkeleri dışında da değerli alakaları olduğunu belirten İbrahim Kalın, “NATO’nun güçlü bir müttefiki olarak, Batı dünyası dışında kıymetli angajmanlarımız var. AB ile üyelik müzakeresi yaparken ve Avrupa’yla ticaretimizi artırmamız, Afrika’yla bağlarımızı derinleştirmeye mani değil. Orta Asya Türk cumhuriyetleriyle sahip olduğumuz güçlü bağlar, Rusya’yla âlâ bağlantılar kurmamıza mahzur değil” değerlendirmesinde bulundu.
“Bölgesel sıkıntılar ve krizler devam edecek görünüyor” diyen Kalın, şunları söyledi:
“Ama eş vakitli olarak Türkiye’nin bu krizlere yumuşak ve sert güç kullanarak müdahale etme ve methaldar olma imkan ve kabiliyetleri de her gün artıyor. Suriye krizinde Türkiye hudut güvenliğini sağlamak, terör örgütlerine karşı uğraş etmek ve yeni göç akınlarını önlemek için inanılmaz bir gayret veriyor ve bunu birden fazla vakit kendi imkanlarıyla yapıyor. Bunu tek başına yapmak zorunda kalması, siyasetin haklılığını ortadan kaldırmıyor.”
Kalın, Suriye özelinde Türkiye’nin, ABD, Rusya ve İran üzere ülkelerle önemli görüş ayrılıklarının bulunduğunu, herkesin kendi jeopolitik gündemini, Suriye üzerinden bölgeye ve global siyasete empoze etmeye çalıştığını vurguladı.
‘ABD İDARESİ VE KONGRE’NİN MAKUL BİR TAVIR İÇİNDE OLMASI GEREKİR’
Türkiye ile ABD ortasındaki sıkıntıların kaynağını nasıl tanımladığı ve meselelerin üstesinden gelmek için tarafların hangi adımları atmaları gerektiğine ait soru üzerine Kalın, “ABD’nin Türkiye algısında önemli meseleler bulunduğunu” söyledi.
Türkiye’nin ABD dahil herkesle eşit, adil ve şeffaf bir ilgi kurmayı talep ettiğini lisana getiren Kalın, şöyle devam etti:
“ABD’den temel beklentilerimiz, Suriye’de PKK’nın kolu olan PYD ve YPG’ye takviyesini kesmesi, S-400’ler konusunda gerçekçi ve yapan bir tavır alması ve FETÖ’ye karşı kararlı ve sonuç alıcı adımlar atması. Doğu Akdeniz üzere hususlarda da ABD idaresinin ve Kongre’nin makul, tarafsız bir tavır içinde olması gerekir. Belirli lobilerin ve çıkar kümelerinin tesiri altında inşa edilen Türkiye siyasetlerinin kimseye yararı yok. Türkiye’nin hiçbir lobinin ve çıkar kümesinin baskısına boyun eğmeyeceğini herkesin bilmesi gerekir. ABD ile ortak ve müspet bir gündem oluşturmak için şu anda yeni bir sistem üzerinde çalışıyoruz. Stratejik bir bakış açısıyla ve yapan bir tavırla meseleleri daha yönetilebilir hale getirebiliriz. Bu da bize mutabık olduğumuz alanlarda daha yakın çalışma imkanı sağlar. Bütün bunlar için stratejik bakış açılarımızın örtüşmesi için daha esaslı adımların atılması gerekiyor.”
‘GÜÇ ÇABASININ SAHNESİ SURİYE VE MAĞDURLARI SURİYE HALKI OLMAMALI’
ABD’nin Suriye siyaseti, F-35 yahut F-16 tedariki hususlarına ait soruya Kalın, “ABD’nin Suriye siyaseti Obama devrinden beri büyük bir kusur ile malul” karşılığını verdi.
“Bu durumun başlangıçta bir terör örgütünü bir diğer terör örgütüyle bertaraf etme yaklaşımı olduğunu” söyleyen İbrahim Kalın, “ABD bunu, işine gelirse herkesle her mutabakat yapmaya hazır, Türkiye’nin düşmanı bir aktör üzerinden yapmaya çalışıyor. Bu siyaset orta ve uzun vadede kaybetmeye mahkum. Bunun dışında Suriye savaşının bitirilmesine ve krizin sonlandırılmasına, mültecilerin ülkelerine inançlı, onurlu ve istekli bir formda dönmelerini sağlayacak bir bakış açısı yok. Rusya ve İran’la girilen güç gayretinin sahnesi Suriye ve mağdurları Suriye halkı olmamalı” diye konuştu.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, 2022’de Doğu Akdeniz, Türkiye-Yunanistan bağları ve Kuzey Afrika üzere bahislere ait öngörülerinin sorulması üzerine, şu karşılığı verdi:
“2022 bölgesel yeni açılımların olduğu ve olağanlaşma adımlarının hızlandığı bir yıl olacak. Biz, bize el uzatan kimsenin elini havada bırakmayız. Bize yanlışsız dostça bir adım atana biz iki adım atarız. Dönemsel kriz ve tansiyonları geride bırakıp yeni olağanlaşma adımları atmayı önemsiyoruz. Son periyotta Mısır ve BAE ile atılan adımları bu çerçevede kıymetlendiriyoruz. Bunu öteki adımlar da izleyebilir. Tüm bunların ulusal çıkarlarımıza, bölge vizyonumuza ve global barışa katkı veren adımlar olduğuna inanıyoruz.” (ANKARA/AA)
Kaynak: Gazeteduvar
